Biyoloji Ders Kopyası 10.sınıf

                    BİYOLOJİ 1.DÖNEM 2.YAZILI KOPYASIDIR 10.Sınıf

Mitoz: Mitoz bölünme;amip gibi tek hücreli canlılardan çok hücreli canlılara kadar bütün canlılarda görülen bir bölünme şeklidir.

Evreleri:Çekirdek Bölünmesi : İnterfaz dışında çekirdek bölünmesi,profaz,metafaz,anafaz,telofaz olmak üzere birbirini takip eden dört evrede tamamlanır.

Metafaz : İğ ipliklerine tutunan kromozomlar hücrenin ekvator düzlemine dizilir.Kromozomların en belirgin görüldüğü evre metafaz evresidir.Her bir kromozomun sentromeri belirgin olarak ikiye bölünür ve kromatitler tam olarak birbirinden ayrılır.Sentromerlerin ayrılması bütün kromatitlerde aynı zamandadır.Kromatitler sentromerleri ile iğ ipliklerine tutunurlar ve zıt kutuplara gitmek üzere harekete geçerler.

Anafaz : Kromatitlerin kutuplara hareketi tam olarak bu evrede görülür.Kromatitler birbirinden ayrıldıktan sonra kardeş kromozomlar olarak adlandırılırlar.Kardeş kromozomlar kutuplara ulaştığı anda anafaz evresi tamamlanır.

Sitoplazma Bölünmesi : Çekirdek bölünmesi tamamlanınca hücre sitoplazma bölünmesi geçirir.Sitoplazmabölünmesi bitki ve hayvan hücresinde farklılık gösterir.Hayvan hücresinde sitoplazma bölünmesi boğumlanma ile gerçekleşir.


Mayoz:Eşeyli üreyen canlılarda, eşey hücrelerinin (gametlerin) oluşumunu sağlayan özel bir bölünme şeklidir. Mayoz geçirerek hücreler mutlaka diploid (2n) olmalıdır

Evreleri: Profaz I
En önemli ve uzun safhadır. Eşlenmiş kromatin iplikler sentromerlerin den birbirlerine tutunmuş durumdadırlar. Bu eşlerin her birine kardeş kromotitler denir. Bu safhada eşlenmiş kromotinler kısalıp kalınlaşarak kromozomları meydana getirirler. Her kromozomda iki tane kromatid vardır.

Metafaz I
Bu safha mitozdaki metazfazdan biraz farklıdır. Mitozda eşlenmiş kromozomlar bir sıra halinde, ekvator bölgesinde dizilirlerdi. Burada ise iki sıra halinde dizilirler. Homolog kromozomlar sıralanırken karşı karşıya gelirler

Anafaz I
Bu safhada mitozda bölünmede olduğu gibi kromatid ayrılması olmaz. Mitozun anafazında kardeş kromotidler ayrılırdı. Burada ise homolog kromozomlar (eşlenmiş haliyle) biri bir hücreye, diğeri öbür hücreye gidecek şekilde ayrılır Yani homolog kromozom ayrılması gerçekleşir.

Telofaz I
Mitozdakinden farklı değildir. Çekirdek zarları ve çekirdekçik oluşarak, sitoplazma bölünür. Burada oluşan kik hücre haploid (n)dir. Çünkü başlangıçtaki hücrenin homolog kromozomlarından birer tanesinin bulundurur. Ancak kromozomlar eşlenmiş olduğu için iki kromadidli haldedir. Yani DNA miktarı olarak 2n denilebilir. Kısa süren Telofaz I den olarak Mayoz II başlar.

MAYOZ II
Normal bir mitoz gibi gerçekleşir. I. mayozdan daha kısadır.İki bölünme arasında interfaz olmadığı için DNA lar bir daha eşlenmez. Sadece sentrozom eşlenmesi gerçekleşir.
Başlangıçta 2n kromozomlu (diploid) olan hücreden bu bölünmenin sonunda kromozomlu (monoploid) 4 hücre oluşur .

Krossing – Over:
Mayozun ilk bölünmesinin I. Profaz safhasında gerçekleşir. Tetrat sırasında, sinapsis yapan, kardeş olmayan kromatidler arasındaki gen değişimidir. Her sinapsista olmayabilir Kromozomlar üzerinde dizili bulunan genler birbirine ne kadar uzak ise, bu genlerin krossing- over ile değiştirilme ihtimali o kadar çoktur.

                                                       KopyaDefteri.com                                                               

Zeyid ŞAHİN                                                                                  Emirhan AYDIN